มะไฟเดือนห้า

เป็น ไม้ล้มลุกขนาดเล็กสูง 1-3 ฟุต ใบเดี่ยวรูปหอกปลายแหลมคล้ายใบขัดมอน ยุงปัดแม่หม้าย กว้างประมาณ 0.5 ซม.ยาวประมาณ 1-3 ซม.ใบและลำต้นสีแดง ดอกเล็กสีแดงออกเป็นกระจุกรอบลำต้นตามข้อ ผลกลมเล็กๆสีแดงใส ขนาดเล็กกว่าหัวไม้ขีดไฟ ไม่มีก้านเป็นกลุ่มตามรอบข้อ  เกิดตามที่รกร้างว่างเปล่า แถบเชิงเขาป่าดิบแล้ง แถวกาญจนบุรี ชัยนาท ตามทุ่งนา เป็นมะไฟเดือนห้าชนิดที่หมอนำมาใช้ทำยาตามตำรับ

สรรพคุณ

ใบ    รสร้อน แก้โลหิตในเรือนไฟ แก้สันนิบาตโลหิต ขับโลหิตระดู ขับพยาธิไส้เดือน ฆ่าเชื้อโรคผิวหนัง เรื้อน กุฎฐัง

ทั้ง ต้น   รสร้อน ต้มดื่ม บำรุงธาตุ แก้โรคหัวใจอ่อน แก้ไข้ตัวเย็นหมดสติ ขับโลหิตระดู แก้พิษโลหิตในเรือนไฟ แก้พิษฝี แก้ไข้ตรีโทษ (นิยมใช้ทั้งต้นปรุงยา ครอบคลุมสรรพคุณทุกอย่างของใบและราก)

ราก   รสร้อน แก้ฟกช้ำ เคล็ดแพลง แก้ช้ำในจนตับปอดพิการทำพิษ กระจายลมให้ซ่าน ขับโลหิตระดู