คือ แผ่นสีน้ำตาลอ่อนหรือน้ำตาลเข้มบนใบหน้า มักพบได้ที่บริเวณโหนกแก้มทั้ง 2 ข้าง, หน้าผาก, จมูก และเหนือริมฝีปาก ซึ่งเกิดจากเซลล์สร้างเม็ดสี (Melanocyte) ในบริเวณผิวหนังทำงานผิดปกติ ทำให้ส่งเม็ดสีขึ้นมาบนผิวหนังด้านบนเป็นจำนวนมาก ความเข้มของสีผิวจึงไม่สม่ำเสมอ พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย
สาเหตุสำคัญ
1. ฮอร์โมน ด้วยอิทธิพลของฮอร์โมนจะทำให้เซลล์สร้างเม็ดสีทำงานผิดปกติ ซึ่งอาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงภายในร่างกาย (เช่น การตั้งครรภ์ หรือเข้าวัยหมดประจำเดือน) หรือ ได้รับฮอร์โมนจากภายนอกร่างกาย (เช่น รับประทานยาคุมกำเนิด หรือการใช้เครื่องสำอางบางชนิดที่มีฮอร์โมนผสมอยู่)
2. รังสีUV รังสีอัลตร้าไวโอเลต สามารถกระตุ้นเซลล์สร้างเม็ดสี ซึ่งทำงานมากผิดปกติอยู่แล้วจากอิทธิพลของฮอร์โมน ก็จะยิ่งทำงานมากขึ้นไปอีก เมื่อได้รับรังสี UV จากแสงแดด
ยาที่มีผลทำให้เกิดฝ้า
• สารปรอท มีฤทธิ์ทำลายเซลล์สร้างเม็ดสี ทำให้เกิดรอยด่างขาว และยังถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย ทำอันตรายต่อไต ซึ่งก่อให้เกิดโรคไตอักเสบเรื้อรังได้
• สารโมโนเบนโซน มีฤทธิ์ทำลายเซลล์สร้างเม็ดสีได้ แต่เนื่องจากดูดซึมและแพร่กระจายได้ดี จึงทำให้เกิดวงด่างขาว และลามไปเกิดในบริเวณใกล้เคียง
ที่ไม่ได้ทายา
• สารสเตียรอยด์ เป็นสารประเภทฮอร์โมนที่ช่วยลดการส่งเม็ดสีจากเซลล์สร้างเม็ดสี สู่เซลล์ผิวหนัง แต่ตัวสารสเตียรอยด์มีสูตรโครงสร้างเหมือนกับฮอร์โมน จึงกระตุ้นเซลล์สร้างเม็ดสีตัวอื่นๆ ให้แปรปรวน เกิดฝ้าใหม่รอบๆ และยังกระตุ้นให้เกิดการอุดตัน คั่งค้างของต่อมไขมัน ทำให้เกิดสิวที่เรียกว่า Steroid Acne
การรักษาฝ้า
• การใช้ยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเม็ดสี โดยไม่ทำลายเซลล์สร้างเม็ดสี
• การใช้ยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งการกระจายเม็ดสี
• การใช้ยาที่เร่งการกำจัดเม็ดสี
• การป้องกันไม่ให้เกิดฝ้ามากขึ้น โดยหลีกเลี่ยงแสงแดด โดยใช้ครีมกันแดดที่มีค่า SPF สูงพอ และหลีกเลี่ยงการได้รับฮอร์โมน เช่น ยาคุมกำเนิด, เครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของฮอร์โมน หรือ สารสเตียรอยด์
• การขจัดฝ้า เช่น การลอกฝ้า, การเร่งผลัดเซลล์ผิว ด้วย AHA Treatment และการใช้เครื่องมือ เช่น เลเซอร์ ในรายที่แพทย์ เห็นสมควร
ฝ้ารักษาให้หายได้หรือไม่ ?
หากได้รับการรักษาที่เหมาะสม โดยใช้เวลาในการรักษาที่เพียงพอแล้ว พบว่าฝ้าสามารถจางลงไปได้ คือ จะมีลักษณะสีสม่ำเสมอและกลมกลืนกับสีผิวปกติ แต่ฝ้าอาจเกิดขึ้นใหม่ได้อีก ถ้าถูกกระตุ้นด้วยปัจจัยต่างๆดังที่กล่าวมาแล้ว
วันที่: Thu Sep 19 22:48:34 ICT 2024
|
|
|